Communicatieproblemen behoren tot de meest voorkomende uitdagingen die gemeld worden door IC-patiënten met mechanische beademing. Dit kan heel beangstigende en frustrerende situaties geven voor wakkere patiënten. Patiëntvertegenwoordigers, verpleegkundigen, ergotherapeuten, logopedisten, intensivisten en anderen werken samen om dit probleem aan te pakken en om de ervaring en de kwaliteit van de kritieke zorg voor patiënten en naasten te verbeteren. Op deze pagina vindt u de aandachtspunten van de werkgroep, een informatief animatiefilmpje, educatie en geschikte hulpmiddelen voor het communiceren met IC-patiënten.

Doelstelling

Communicatie met een wakkere patiënt aan de beademingsmachine verbeteren.

Aandachtspunten

  • Bewustwording bij IC-professionals (verpleegkundigen en artsen) vergroten ten aanzien van het belang van communicatie met een wakkere IC-patiënt.
  • Informatieverstrekking aan IC-patiënt en naasten over communicatiemogelijkheden.
  • Onderwijs voor IC-professionals in communicatie partnerstrategieën en andere ondersteunende methoden.
  • Geschikte apps/communicatiebladen/hulpmiddelen inventariseren en/of ontwikkelen ter advisering aan IC-afdelingen.
  • Ergotherapie en logopedie inschakelen op IC om communicatie en passende hulpmiddelen in te zetten.
  • Stichting FCIC heeft een rol als opdrachtgever voor de projectgroep en stelt in overleg (beperkte) financiële middelen beschikbaar voor de uitvoering van het plan van aanpak.

Afbakening

Communicatie is een breed containerbegrip. Ook ‘de IC-patiënt’ is divers, van cognitief zeer goed aanspreekbaar tot uitgebreide beperkingen door ziekte en sedatie. Voor dit project richten wij ons op de wakkere patiënt aan de beademing met voldoende taalbegrip en alertheid om een eenvoudig gesprek te kunnen volgen of te initiëren. Wat doen we niet:

  • Uitvoering en implementatie op brede (nationale) schaal
  • Onderzoek

Projecten en resultaten

Play

Educatie

Gerealiseerd:

Plannen:

Pictokaarten over IC-opname en pijn nu beschikbaar 

FCIC & IC Connect hebben de handen ineengeslagen met ISAAC-NF om communicatiekaarten te ontwikkelen. De pictokaarten zijn nu beschikbaar en kunnen gratis gedownload worden. 

Deze kaarten helpen patiënten aangeven hoe ze zich voelen, wat ze nodig hebben en maken basale communicatie mogelijk, op de IC, maar ook daarbuiten. De kaarten zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en ervaringsdeskundigheid. 

Communicatie over pijn of ongemak kan een uitdaging zijn voor niet-sprekende mensen. Dit kan ook tijdelijk zijn, zoals tijdens een opname op de intensive care (IC). Het niet goed kunnen communiceren over pijn of ongemak kan leiden tot angst, complicaties, verkeerde diagnoses of behandeling. De pictokaarten kunnen hierbij helpen. 

De kaarten zijn op de volgende pagina te downloaden:

IC- en pijn-pictokaarten

We hopen dat de kaarten leiden tot een verbeterde communicatie tussen patiënt en zorgverlener! 

De kaarten mogen vrijelijk verspreid en gebruikt worden, mits voorzien van de copyright informatie en vermelding van FCIC & IC Connect, en ISAAC-NF. We vragen iedereen die de kaarten gaat gebruiken om hun ervaringen met ons te delen. Dit kan via een bericht naar info@isaac-nf.nl of bestuur@icconnect.nl. 

Met dank aan Maartje Radstaake, Rieneke Weijers, Fraukje Kerkdijk en Daphne Bolman en voor het delen van hun kennis en ervaringen. 

Hulpmiddelen

Het erkennen van de dringende noodzaak en prioriteit van goede communicatie voor en door IC-patiënten creëert de behoefte aan adequate hulpmiddelen voor die communicatie. Essentieel is om de aandacht van IC-professionals te vergroten tav communicatie met wakkere IC-patiënten. Alleen dan is het mogelijk om een betere inbedding te bewerkstelligen van de onderstaande hulpmaterialen.

Instructiekaart

Het is erg belangrijk dat de communicatie (hulp)middelen die ingezet worden goed aansluiten bij de motorische en cognitieve mogelijkheden van de IC-patiënt. De Instructiekaart laat zien welke communicatie (hulp)middelen geschikt zijn voor welk IC-patiënt.

Bekijk en download de kaart

> Uitleg instructiekaart

Projectgroepleden

  • Rieneke Wijers; Ergotherapeut en patiëntvertegenwoordiger
  • Bernadette Veenstra; Logopedist Gelderse Vallei
  • Marleen Geertsma; Logopedist Gelderse Vallei
  • Jumiati Scherpenisse

Als je belangstelling hebt om in deze projectgroep te participeren, neem dan contact op met Rieneke via secretaris@fcic.nl.