Het belang van een dagboek voor (voormalig) IC-patiënten en hun naasten is door tal van studies onderbouwd. Een dagboek kan een waardevol hulpmiddel zijn om inzicht te krijgen in de gebeurtenissen tijdens de IC-opname, deze te begrijpen en te verwerken. Het biedt ruimte voor het uiten van emotionele reacties, het een plek geven van de gevolgen, en het gestructureerd verdiepen van het gesprek met familie en/of hulpverleners over de IC-opname. Het lezen van een dagboek, of gedeeltes daarvan, kan de patiënt helpen bij het invullen van beelden en processen die de patiënt niet bewust heeft meegemaakt en het toetsen van (negatieve) herinneringen aan de realiteit. Hoewel de bewijsvoering niet altijd eenduidig is, kan het bijhouden van een dagboek leiden tot vermindering van klachten van posttraumatische stress en depressie.
Voor naasten kan een dagboek een waardevolle houvast zijn in een stressvolle periode. Het biedt een actieve manier om betrokken te zijn, grip te krijgen op de situatie, gedachten en gevoelens te uiten, ervaringen te delen, en sociale steun te vinden.
Voor professionals: een persoonlijke bijdrage
Het aanbieden van een dagboek aan naasten, met uitleg over de voordelen, is een waardevol instrument om hen te ondersteunen bij het verwerken van de ervaringen rondom de IC-opname van hun dierbare. Naasten waarderen het enorm als ook professionals in het dagboek schrijven. Korte, begrijpelijke notities over bijvoorbeeld het moment van ontwaken van de patiënt, de eerste keer op de rand van het bed zitten, het wassen van de haren, en bezoekmomenten kunnen het verhaal en de tijdslijn completer maken. Het is essentieel om medische termen te vermijden of deze duidelijk uit te leggen, waardoor de informatie toegankelijk blijft. Een persoonlijke schrijfstijl, met gebruik van de (voor)naam van de patiënt en aanspreking met ‘je’ of ‘u’, draagt bij aan een menselijke en betrokken indruk.
Als professional draag je zo positief bij aan het herstelproces van zowel de IC-patiënt als diens naasten.
Digitaal dagboek: innovatie in verbinding
Terwijl papieren IC-dagboeken al jaren in gebruik zijn, werd de implementatie van een digitale versie urgenter door de beperkingen tijdens de covid-19 pandemie. Voorbeelden zoals het digitale dagboek ‘Post-IC’, dagboekfunctionaliteiten in een Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO), of zelfs het gebruik van een WhatsApp-groep laten zien dat digitale innovatie de mogelijkheid biedt om op elk moment en vanaf elke locatie verbinding te maken en in een dagboek te lezen of schrijven. Het toevoegen van foto’s aan het verhaal, het betrekken van meerdere naasten en professionals, en het bieden van sociale steun dragen bij aan een gevoel van vertrouwen en verbondenheid.
Hoewel een digitaal dagboek veel voordelen biedt, kan het voor sommigen een persoonlijke voorkeur zijn om met pen en papier gedachten en gevoelens over de IC-opname te delen.
Het gebruik van een IC-dagboek is een aanbeveling in de Richtlijn Nazorg:
